.png){kind=small}
1 stycznia to często magiczna data, od której wiele ma się zmienić. Planujemy zdrowiej się odżywiać, więcej ruszać, bardziej dbać o relacje, rozwijać się, oszczędzać itd… Zwykle jednak, po upływie kilku tygodni, nasz zapał opada i powracamy do starych nawyków, wyrzucając sobie, przy okazji, że znów nie daliśmy rady.
Dlaczego tak się dzieje ?
Ogromną rolę we wprowadzaniu zmian odgrywa motywacja, a ta jest zależna od tego, jak ważne lub pilne są dla nas potrzeby, które dzięki zmianom chcemy zaspokoić. Dotąd sformułowano wiele teorii potrzeb. Według najsłynniejszej z nich – Hierarchii Potrzeb Maslowa, dzielimy je na pięć głównych grup: fizjologiczne (jedzenie, sen, seks), bezpieczeństwa (zdrowie, stabilne źródło dochodu, spokój), przynależności (miłość, więź, bliskość), szacunku i uznania (poczucie własnej wartości, kompetencje, sława) oraz samorealizacji (własne cele, wiedza i rozwój, kreatywność).
Niestety, często zamiast zastanowić się, czego tak naprawdę potrzebujemy, skupiamy się uparcie na jednej lub kilku strategiach zaspokojenia potrzeby, nie uzmysławiając sobie do końca samej potrzeby i jednocześnie zamykając się na inne możliwości jej zaspokojenia. Przyjrzyjmy się konkretnemu przykładowi. Wiele osób obiecuje sobie z nowym rokiem zrzucić kilka kilogramów.
Planuje diety, nabywa karnet w siłowni, kupuje strój do ćwiczeń.
Warto jednak zastanowić się, dlaczego tak właściwie chcemy schudnąć ???
Być może chcemy zadbać o zdrowie i kondycję fizyczną (potrzeba bezpieczeństwa, troski o zdrowie, sprawności), a może zależy nam raczej na tym by nasz wygląd był atrakcyjniejszy (potrzeba uznania, piękna).
Być może przeżywamy trudności w naszym związku i chcemy zwrócić uwagę partnera (potrzeba miłości, przynależności, uznania), albo chcemy odzyskać poczucie kontroli, gdyż mamy wrażenie, że przestajemy panować
nad codziennością (potrzeba bezpieczeństwa, kontroli, sprawstwa).
Najbardziej prawdopodobne będzie mieszanie się tych potrzeb – ważne, by uczciwie je określić. W jakim celu ?
Otóż wiedząc czego potrzebujemy otwieramy możliwości do zastanowienia się, w jaki sposób zaspokoić te potrzeby. Jeśli zależy nam głównie na zdrowiu, prawdopodobnie przyjrzymy się naszej diecie, pod kątem składników odżywczych i różnorodności. Ruch będzie sposobem na utrzymanie sprawności ciała – zamiast zrywnych, morderczych treningów poszukamy prawdopodobnie czegoś bardziej zgodnego z naszą naturą – być może spacery, pływanie, czy jogę.
Wtedy aktywność fizyczna będzie kojarzyła się nam z przyjemnością, a nie nadmiernym wysiłkiem i zakwasami. Prawdopodobnie zaczniemy szukać informacji jak wzmocnić efekt działania diety i ruchu w trosce o zdrowie. Być może zadbamy o relaksację, suplementację, zaczniemy uważniej spędzać czas. Efekt naszych działań będzie wzmacniał się na zasadzie działania kuli śnieżnej.
W przypadku, gdy chcemy schudnąć, by poprawić naszą atrakcyjność – pamiętajmy, że ta nie wiąże się wyłącznie z wagą, czy kształtem ciała. Wiele w tej materii zdziała zapewne wizyta u fryzjera, dobrze dobrany strój, czy makijaż. Nastrój poprawi też kosmetyk do pielęgnacji ciała, nadający skórze miękkości, czy ulubione perfumy. Być może zaczniemy poświęcać sobie więcej czasu i uwagi, co przyniesie poczucie relaksu i zadbania, a utrata wagi nastąpi niejako – przy okazji.
Na relacje z partnerem wpływ będzie miała uważność na wzajemne potrzeby, sposób komunikowania się oraz jakość wspólnie spędzanego czasu. Warto pamiętać, że atrakcyjny wygląd to zaledwie element w partnerskiej układance. Poczuciu kontroli sprzyjać zaś będzie doskonalenie asertywnych form komunikacji, umiejętność delegowania zadań, czy skupienie się na najistotniejszych dla nas elementach. Sama kontrola naszej wagi niewiele tu zmieni, gdy skupimy się zaledwie na tym aspekcie.
Ten prosty przykład ukazuje nam, jak zróżnicowane potrzeby mogą kryć się za pozornie tym samym postanowieniem. Warto zatem zaczynać od nich i wspierać ich zaspokajanie strategiami (sposobami), które zwiększają efekt synergii, niż wychodzić od strategii w przekonaniu, że ta zaspokoi szereg naszych potrzeb w różnych dziedzinach życia. Gdy tak się nie dzieje – łatwo o zniechęcenie i utratę motywacji, która jest niezbędna do wprowadzania zmian i budowania nowych nawyków.
Jeśli planujesz zmiany lub potrzebujesz wsparcia w przyjrzeniu się własnym potrzebom oraz potrzebom najbliższych, zapraszam na konsultacje online